لاکو (نان برنجی) سوغاتی معروف شهرستان آستانه اشرفیه گیلان

نان لاکو؛ سوغاتی خوشمزه مردم گیلان
بدون شک یکی از خاطره انگیزترین مراحل سفر، بخش خوراکی‌هاست. همه گردشگران در مسافرت‌ همیشه می‌خواهند مزه‌های مختلف را با طعم محلی هر شهر تجربه کنند.

به گزارش خوبان: گیلان یکی از استان‌های سرسبز شمالی ایران است که علاوه بر جاذبه‌های گردشگری و طبیعی فراوان آن که شهره عام و خاص می‌باشد، غذاها، نان‌ها و شیرینی‌های محلی و سنتی این استان نیز از محبوبیت زیادی برخوردار است.

یک از سوغات های غرب گیلان و یکی از مهمترین منابع درآمد قسمت بزرگی از اهالی مخصوصا در زمان حاضر نان برنجی و نان لاکو است.

به گفته بسیاری از مسافرین اگر در سفرها نتوانید غذاهای محلی را مزه کنید مانند آن است که هیچ کاری انجام نداده اید. خوردن غذاهای هر منطقه ما را با فرهنگ و نوع خوراک آن ها آشنا می کند.

بدون شک یکی از خاطره انگیزترین مراحل سفر، بخش خوراکی‌هاست. همه گردشگران در مسافرت‌ همیشه می‌خواهند مزه‌های مختلف را با طعم محلی هر شهر تجربه کنند.

گیلان بدلیل تنوع قومی و فرهنگی و در نهایت متفاوت بودن معیشت ساکنان این خطه از لحاظ نوع زندگی دارای رسمهای خاص می باشد. که علاوه بر پوشش و مناسبات خاص از لحاظ آشپزی نیز با شهرهای مجاور متفاوت بنظر می رسد. بعنوان مثال شامی رودبار که با روغن زیتون تهیه می شود زبانزد است یا سیرواویج که نوعی غذا با سیر و تخم مرغ محلی است. البته این تفاوت و تنوع منحصر به غذا نمی شود بلکه شامل شیرینی های محلی نیز می شود. گرچه ظاهر بعضی شیرینی ها در شهرهای مختلف گیلان ممکن است یکی باشد اما از لحاظ طعم و کیفیت با هم فرق دارد. گاهی اوقات در بعضی مناطق تهیه این شیرینی ها در زمانهای خاص صورت می گیرد.

نان لاکو

بعنوان مثال در مناطق مختلف استان ساخت نان محلی، حلوا و حبوبات بو داده که جملگی با نوع مشابه خود در مناطق دیگر متفاوت است صرفا در ایام عید یا روزهای تعطیل زمانی که فرزندان یا اقوام که هریک در شهرهای دیگر زندگی می کنند به منزل بزرگترها می روند برای شب نشینی یا دور هم بودن این شیرینی ها تهیه می شود تا ساعاتی را در کنار هم بوده و گپ و گفتی داشته باشند.

این نوع نان که توسط آرد برنج و به روش غالبا نیمه سنتی تهیه می شود . نان برنجی نانی به رنگ نارنجی و در دو نوع کاملا ترد و نوع نرم آن می باشد و نان لاکوی نان ی گرد و کمی کلفت تر از نان برنجی و به رنگ سفید و کاملا نرم و بسیار خوش مزه می باشد.

خصوصیت منحصر به فرد نان برنجی خشک این می باشد که به مدت ماه ها در جای خشک سالم و قابل استفاده باقی می ماند.

مواد اولیه؛

آرد برنج، آرد گندم، روغن، مقداری آب و در صورت لزوم اندکی زعفران یا زرد چوبه.

ابزار ساخت؛

میز پایه کوتاه مستطیلی (خَط)، گمج بزرگ (لاوک)یا (دیزَه )، فوکو(شبیه به گوشت کوب یا کفی پهن تر و از جِنس گِل پخته)، دیگ بزرگ برای جوشاندن آب ، سینی بزرگ لبه دار و اجاق.

طریقه ساختن لاکو؛

ابتدا مقداری آب در داخل دیگ ریخته، آن را روی اجاق گذاشته تا به جوش آید .سپس آرد برنج را در داخل سینی لبه دار ریخته و هر بار با ریختن یک لیوان آب و دست زدن (مالش دادن) سعی میکنیم تا آن را خمیر کنیم (مثل خمیر نانوایی). بعد خمیر را کاملا ورز می دهیم تا به شکل دایره هایی زخیم و نه چندان بزرگ در آمده (به ضخامت یک سانتی متر و به قطر 4 تا 5 سانتی متر) و آن ها را در داخل آب جوش قرار می دهیم تا کاملا پخته شود.

برای پی بردن به پخت کامل خمیر یکی از دایره های خمیری را از آب جوش بیرون آورده و داخل آنرا نگاه کرده که پخته شده یا نه. در صورت پخته شدن، آن ها را از آب خارج کرده و در ظروفی ریخته و مقداری آرد گندم روی آن می پاشیم و خوب ورز می دهیم و به صورت گلوله ای بزرگ در آورده (آرد گندم باعث شیرین شدن خمیر و مانع چسبیدن به دست می شود ) در این مرحله آن را لاسو گویند (خمیر پخته شده = سو ندیده)

سپس خمیر را به صورت تکه های کوچک گلوله ای شکل در آورده و با استفاده از فوکو و کوبیدن این وسیله روی گلوله ی خمیری کوچک که روی میز پایه کوتاه مستطیلی (خَط) گذاشته شده است اقدام به پهن کردن خمیر گلوله ای شکل می نماییم (روی میز پایه کوتاه قدری روغن می ریزیم تا خمیر به آن نچسبد )که به شکل دایره هایی بهضخامت یک یا دو میلی متر وبه قطر 25 تا 30 سانتی متر که نقش ته فوکو روی سطح خمیر پهن شده حک شده است تا خوب آب آن رفته و پخته شود سپس آن را می خورند.

در گذشته لاکو را با فسنجان خشک (لاکو کباب) و یا در ایام رغائب ( جمعه اول ماه رجب)با حلوای تر می خورند ولی بیشتر اوقات موقع عید اقدام به ساخت لاکو می کردند.