جشن کریسمس در جهان

جشن کریسمس | Christmas
جشن کریسمس یکی از اعیاد ویژه و بسیار مهم مسیحیان در سراسر جهان است که البته در بین غیر مسیحیان نیز به عنوان جشنی محبوب به حساب می آید. با توجه به این که این جشن در سراسر جهان و کشور ما فراگیر است، بیشتر کشورهای دنیا در حال برنامه ریزی برای برگزاری هر چه باشکوه تر این جشن بزرگ هستند. تاریخچه ی جشن کریسمس بسیار جالب است و حتی آداب و رسوم جالب و خاصی دارد که فقط مخصوص همین روزها هستند و بیشتر شهرها را پر از شور و هیاهو می کنند.

جشن کریسمس و به عبارتی فرانسوی جشن نوئل (Noël)، در واقع جشنی است که در آن آیین بر اساس آیین دین مسیح، تولد حضرت مسیح جشن گرفته می شود. از این رو در این روزها که شروع آن برابر است با روز ۲۵ دسامبر (که البته بسیاری آن را در شامگاه ۲۴ دسامبر نیز برگزار می ‌کنند) که به تقویم فارسی برابر است با روهای ۳ و ۴ دی ماه، بسیاری از مردم در سراسر جهان این روز را جشن می گیرند.

البته هستند کسانی که از روی تقویمی خاص، جشن کریسمس خود را برابر با ۶ و یا ۷ ژانویه برگزار می کنند اما در اصل، بیش از ۹۰ درصد مردم جشن کریسمس را در ۲۵ دسامبر برگزار می نمایند. کریسمس در بسیاری از کشورهای سراسر جهان جشن گرفته می شود و این امر به چگونگی پراکندگی مسیحیان و فرهنگ غربی و ترکیب آن با جشن های زمستانی ارتباط دارد.

با توجه به این که این جشن بسیار محبوب است و در بین مردم مختلف جهان بسیار نفوذ کرده است و علاوه بر آن، بسیاری از سنت های نوین که حاصل شبکه های تلویزیونی و اجتماعی است اما، هنوز هم سنت های متعدد و مختلفی به منظور جشن کریسمس در بیشتر مناطق و محل های مختلف برگزار می شوند.

این که جشن کریسمس از کجا فراگیر شد، مبدا کاملا مشخصی ندارد اما چیزی که کاملا مشخص است این است که؛ توس جولیوس آفریکانوس نخستین مورخ مسیحی که شرح وقایع جهانی را آغاز کرد، در رایج کردن این تفکر که مسیح روز ۲۵ دسامبر متولد شد نقش محوری داشت. با توجه به کتب آسمانی و تاریخی این تاریخ، ۹ ماه بعد از آبستن شدن حضرت مریم و همچنین شروع اعتدال بهاری نیز تلقی می شود.

برای اولین بار به جشن کریسمس در تقویم فیلوکالوس مشاهده میشود که در سال ۳۵۴ در روم گردآوری شد. در شرق نیز مسیحیان تولد مسیح را به عنوان بخشی از عید تعمید مسیح و دیدار سه مرد حکیم ستاره شناس ایرانی از عیسی مسیح کوچک جشن گرفته می شود و بیشتر بر تعمید مسیح تمرکز دارد. پس از مرگ والنس امپراطور طرفدار عقاید اریوس در نبرد ادیرنه سال ۳۷۸ جشن کریسمس در شرق رنگ بیشتری به خود گرفت.

این روند در قرن ۴ میلادی بیش از پیش مجادله برانگیز شد و پس از آن که گریگوری نازیانزوس در سال ۳۸۱ به عنوان اسقف منصوب شد این جشن از میان رفت. البته با شروع سال ۴۰۰ با انتصاب جان کریستوستوم بار دیگر جشن کریسمس پر رنگ تر از گذشته به میان مردم بازگشت.

آداب و رسوم کریسمس
درخت کریسمس: امروزه درخت کریسمس و تزئینات آن به یکی از نمادهای جدایی‌ ناپذیر جشن کریسمس و آغاز سال نو تبدیل شده است. قرار دادن درخت برای جشن کریسمس به قرون وسطی و اروپای شرقی بر می‌ گردد. مردمان باستان معتقد بودند که قرار دادن برگ ‌ها و یا شاخه ‌های سرسبز در منزل به آن ها کمک می ‌کند در زمستان ‌های سرد و طولانی دوام آورده و از آن ها محافظت می‌ کند. برگ سبز در زمستان، استعاره‌ ای از زندگی، سلامتی و حیات بوده است. امروزه از درختان مختلفی به عنوان درخت کریسمس استفاده می‌شود. از این میان، درخت کاج، صنوبر و نراد رواج بیشتری دارند. امروزه به جای درخت طبیعی از درخت های پلاستیکی نیز استفاده می شود.
تزئین درخت کریسمس: امروزه تزئینات درخت کریسمس شامل اشیا مختلفی مثل زرورق، گل و آبنبات ‎می ‌شود. بچه‌ ها نیز مشتاقانه در تزئین درخت مشارکت می ‌کنند و اشیا مورد علاقه‌ ی خود را روی آن قرار می ‌دهند. معمولا یک فرشته یا ستاره نیز در بالای درخت قرار داده می‌ شود.

بابانوئل: بابانوئل یا پاپانوئل (Père Noël که یک واژه ی فرانسوی است) یک شخصیت تاریخی و داستانی در فرهنگ عامیانه کشورهای غربی و مسیحی است. نام بابانوئل با جشن کریسمس گره خورده است. بابا نوئل عمدتاً یک پیرمرد چاق با ریش سفید بلند و لباس قرمز است. معمولاً او یک کیسه پر از هدیه به همراه دارد که در روز کریسمس یا شب قبل از آن برای بچه ‌ها می ‌آورد. در کشورهای انگلیسی زبان به این شخصیت سانتاکلاوز (santa claus) که برگرفته از نام کشیش مسیحی نیکلاس قدیس می‌ باشد، گفته می ‌شود. بابانوئل به شکل امروزی در سال ۱۸۲۲ در آمریکا و در نوشته‌ های دکتر مور، نویسنده ی داستان کودکان به وجود آمد. بر اساس تشبیه دکتر مور؛ بابانوئل مردی کوچک اندام و چاق، بسیار خوش‌ رو به همراه ریش سفید، لباس قرمز و چکمه‌ های مشکی درآمده‌ است. بابانوئل همزمان با جشن کریسمس سوار بر سورتمه‌ ای که گوزن‌ ها آن را می کشند در سراسر اروپا، آمریکا، کانادا را سفر می کند و هدایای کودکان را توزیع می ‌کند.

هدایای کریسمس: یکی از دلایل اصلی که رسم هدیه دادن و هدیه گرفتن در کریسمس به وجود آمد، به خاطر یادآوری هدایایی ست که به مناسبت میلاد حضرت مسیح به او داده شد. همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، در آن زمان ۳ دانشمند و ۱ پادشاه به مسیح تازه متولد شده، هدایایی همچون؛ طلا، نوعی صمغ با ارزش و درخت کندر سرخ هدیه داده شد. امروزه نیز هدیه دادن جزئی جدایی ناپذیر از مراسم کریسمس شده است. نکته ی جالبی در این زمینه وجود دارد که علاوه بر هدایایی که افراد خانواده و دوستان برای یکدیگر تهیه می کنند، یک روز پس از کریسمس نیز کارمندان از کارفرمایان خود هدایایی دریافت می کنند و برای افراد کم بضاعت و فقیر نیز هدایایی در نظر گرفته می شود. این روزها تمرینی است برای مهربانی، حسن نیت ، توجه به خانواده و در کنار هم بودن که رسم هدیه دادن در کریسمس نیز نشانی از این تمرین است.
خوراکی های جشن کریسمس: در جشن کریسمس مردم معمولا غذاهایی همچون: پای گوشت Tourtière، کیک مخصوص کریسمس، کیک Panettone، غذای سمالاهاو (کله پاچه ی نروژی!)، اسنک Buñuelo، سیزده دسر فرانسوی، سوپ Menudo، کیک برنجی Bibingka، نان سرخ شده Laufabrauð، ژامبون، سالاد روستولی، بوقلمون، استیک، صدف و پنیر مرغ، سالچیکون، منچگو، میگو، کراکرهای برنج، اردک با ژله شور و رول کلم، توپ‌ های برنج، با مرغ و ماهی، سینه اردک با سیب ‌زمینی پوره، ماهی قزل ‌آلا با سیب ‌زمینی له شده و چیپس سبزیجات، ترشی ماهی سفید با پیاز و ترشی قارچ‌، برش ‌های گوشت گاو در یک سس تون کرم، آب بلوط و بسیاری از خوراکی ها و دسرهای خوشمزه ی دیگر نیز سرو می گردد.

سم های عجیب جشن کریسمس
در شب کریسمس کودکان جوراب های خود را بر میخ هایی در بالای تخت خوابشان می ‌آویزند تا بابانوئل هدیه هایشان را در آن قرار دهد.
یک روز مانده به کریسمس، مردم کاراکاس پایتخت ونزوئلا، صبح زود از خواب بلند می شوند تا خودشان را به یکی از بزرگ ترین جشن های کشور برسانندآن ها مسیر خانه تا کلیسا را اسکیت سواری می کنند. اسکیت سواری آن قدر در این روز اهمیت دارد که خیابان ها بسته می شود تا فضای کافی برای اسکیت سواری مردم به وجود بیاید. این رسم تا حدی در این شهر محبوب است که حتی دیدن یک اسکیت سوار در روزهای دیگر سال هم آدم را یاد کریسمس می اندازد.
در شهر سان فرناندو در فیلیپین، فستیوال فانوس ها برگزار می شود. فستیوال فانوس ها اولین بار در سال ۱۹۰۴ برگزار شد، در آن روز افراد زیادی با هم مسابقه گذاشتند تا ببینند کدام یک از آن ها بزرگ ترین و زیباترین فانوس کریسمس را ساخته است.

اعتقاد بر این است که بابا نوئل از دودکش شومینه در شب کریسمس وارد خانه می ‌شود.
هر سال در هنگام کریسمس بز بزرگی در یوله در کشور سوئد ساخته و در مرکز شهر گذاشته می شود. البته این سنت فقط و فقط مخصوص این شهر نیست و در شهرهای دیگر سوئد هم ساخته می شود اما بز این شهر با همه آن ها فرق دارد. این بز از کاه ساخته می شود و برای این شهر نماد کریسمس است.

در کانادا بچه ها و البته گاهی هم بزرگ ترها به بابانوئل نامه می نویسند و آن را به آدرس خانه بابانوئل در قطب شمال کانادا می فرستند. البته این نامه ها هیچ وقت به دست بابانوئل ها نمی رسد چون بعضی از کارمندان پست، داوطلبانه این نامه ها را باز می کنند و جواب می دهند.
یکی از آداب و رسوم محبوب در کشور جمهوری چک پرت کردن کفش است! مردم این کشور معتقدند که اگر دختران مجرد در چهارچوب در بایستند و کفش را از بالای شانه به آن طرف پرت کنند به زودی ازدواج می کنند. البته یک شرط دارد که بعد از این که کفش به روی زمین افتاد باید حتما قسمت جلوی کفش به سمت آن ها باشد.